Kun je een assessment voorbereiden?

In ons werk als outplacementcoaches viel het ons op dat sommige kandidaten die aan een assessment deelnamen veel minder goed presteerden, dan op basis van hun cv en werkervaring verwacht mocht worden. Stress, een gebrekkige voorbereiding of onbekendheid met assessments was hier veelal de oorzaak van. Dat is waarom bij Werkcontact ook het voorbereiden van een assessment tijdens een outplacementtraject aan bod komt.

Wat verstaan we onder een assessment?

De officiële naam voor een assessment is Assessment Center. Hiermee wordt het geheel van tests en opdrachten bedoeld dat wordt ingezet om een persoon te beoordelen (van het Engelse woord ‘to assess’). In het Nederlandse wordt dit vaak afgekort tot ‘assessment’. Een Assessment Center is dus niet het gebouw waar het assessment wordt afgenomen of het bedrijf dat het assessment afneemt, maar het instrument zelf.

Waar bestaat een assessment uit?

Een assessment is meestal een combinatie van verschillende onderdelen. Vaak bestaat een assessment uit capaciteitentests, persoonlijkheidsvragenlijsten, een interview en één of meerdere praktijkopdrachten, waaronder rollenspellen. Het komt echter steeds vaker voor dat ook minder uitgebreide programma’s als een assessment gepresenteerd worden. Het gaat dan bijvoorbeeld om een aantal tests en vragenlijsten en een interview. Soms wordt zelfs één enkele test of vragenlijst al een assessment genoemd, maar de echt serieuze assessmentbureaus zullen dat niet vaak zo doen.

Over het algemeen geldt: hoe uitgebreider het assessment en hoe meer verschillende onderdelen het assessment bevat, hoe groter de voorspellende waarde zal zijn. Ofwel: hoe groter de kans dat het advies dat uit het assessment komt zoals bijvoorbeeld ‘geschikt’ of ‘niet geschikt’ als geloofwaardig gezien kan worden.  Een assessment wordt meestal afgenomen in opdracht van een opdrachtgever, meestal is dat het bedrijf waar een functie vacant is en waar het assessment onderdeel van de sollicitatieprocedure is. Assessments worden daarnaast ook ingezet bij outplacement omdat het een ideaal instrument is om vaardigheden te ontdekken of te testen. Een assessment wordt daarom vaak aan het begin, tijdens de beroepenoriëntatie, van een outplacementtraject ingezet.

Bij grote organisaties wordt het assessment soms in-house afgenomen door de eigen recruiters of HR mensen, maar vaker wordt daarvoor een extern bureau ingeschakeld. De lengte van een assessment varieert van een halve tot een hele dag, soms verspreid over meerdere dagen. Een aantal jaar geleden vonden alle onderdelen nog op locatie van het assessmentbureau (of in-house bij de opdrachtgever) plaats, maar tegenwoordig worden steeds meer onderdelen (of zelfs alle) via internet afgenomen. Dat heet dan een e-assessment of een online assessment.

Hoelang duurt een assessment?

Een assessment kan enkele uren tot, zeer uitzonderlijk, meerdere halve dagen duren. Tegenwoordig is het lang niet altijd zo dat een assessment op locatie moet plaatsvinden, ook (of misschien wel juist) binnen de assessmentwereld worden testen veelal via internet afgenomen.

Waar word je op getest?

Je wordt getest op datgene waar de opdrachtgever je graag op getest ziet worden. Bij een selectie-assessment is dat bijvoorbeeld heel duidelijk: ben je geschikt voor de functie of niet? Dat kan in het kader van loopbaanonderzoek zijn, outplacement of een werving- en selectieopdracht.

Bij een ontwikkelassessment word je getest op je eventuele ontwikkelpunten, bijvoorbeeld in relatie tot een nieuwe functie. In overleg met de opdrachtgever wordt door het assessmentbureau een pakket van bijvoorbeeld zes competenties geselecteerd waarop je als deelnemer wordt beoordeeld. Een competentie wordt gevormd door een combinatie van kennis, vaardigheden en persoonlijkheidseigenschappen, bijvoorbeeld assertiviteit of organisatievermogen.

Bij een ontwikkelassessment wordt er ook breder gekeken en zijn de competenties waarop je wordt beoordeeld dus vaak algemener. Het assessmentprogramma wordt vervolgens zó samengesteld, dat iedere competentie in verschillende onderdelen van het assessment aan bod komt.

Uit welke onderdelen bestaat een assessment?

Allereerst is het natuurlijk altijd goed om te informeren naar de onderdelen van jouw assessment. Dit vergroot de kans dat je het assessment ook goed doorloopt.

Een assessment kan bestaan uit capaciteitentest, intelligentietest, persoonlijkheidstest, interessetest, rollenspel en één of meerdere praktijkopdrachten. Deze laatste wordt vaak ingezet met behulp van acteurs. Je voert dan een gesprek met één of meerdere acteurs en moet een bepaald doel zien te bereiken. Een andere veelvoorkomende praktijkopdracht is de postbakopdracht, ook wel in-basket test genoemd. In deze opdracht krijg je binnen korte tijd veel informatie (brieven, e-mails, memo’s e.d.) te verwerken, die je moet analyseren en waarover je beslissingen moet nemen. Ook het geven van een presentatie, het voeren van een groepsdiscussie of het spelen van een ‘serious game’ (zoals een managementgame) zijn vormen van praktijkopdrachten. Tot slot kan ook een interview een onderdeel van een assessment zijn. Je gaat dan het gesprek aan met een interviewer.

De belangrijkste tip voor een assessment? Wees vooral jezelf!

Dit artikel terugluisteren?